Экономикалық өсім бойынша өңір көш бастап тұр
16 ноября 2022
50
Экономикалық өсім бойынша өңір көш бастап тұр
Биылғы бірінші жартыжылдықтың қорытындысы бойынша, Қазақстан экономикасының өсімі 3,6%-ды құрады. ҚР-ның 20 өңірінің тек 9-ы ғана республика бойынша орташа деңгейден жоғары көрсеткіш көрсетті. Республикалық маңызы бар қалалар арасында республика бойынша үздік көрсеткіш Шымкентте (6,3% өскен) тіркелді. Өңірлер арасында Ақмола (7,6% өскен) және Атырау (6,3% өскен) көш бастады.
Шымкентке келетін болсақ, ең ірі оңтүстік мегаполис Қазақстанда және әлемде болып жатқан дағдарысқа қарамастан оң даму динамикасын көрсетіп отыр. Әсіресе, қала экономикасының нақты секторы жақсы көрсеткіштерге қол жеткізді: қаңтар–қыркүйек айларында шымкенттік кәсіпорындардың өнеркәсіп өнімінің көлемі 666,4 млрд теңгені құрап, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 6,7% өсті.
Сонымен қатар, құрылыс индустриясы орасан өсім көрсетті: бірден 39,7% көбейіп, 131,4 млрд теңгеге жетті. Тұрғын үйлерді пайдалануға беру көлемі 27,5% өсіп, 80,2 мыңнан 507,1 мың шаршы метрге дейін жетті.
Өз кезегінде байланыс қызметтерінің көлемі 4,6%, пошта және курьерлік қызмет 3,4% өсті.
Шымкент — Қазақстандағы халқының саны бойынша үшінші қала, ал ауданы бойынша бірінші қала, ірі өнеркәсіптік, сауда және мәдени орталықтардың бірі. 2020 жылы ол ТМД-ның мәдени астанасы болды. Қаланың одан әрі даму болашағы зор. Бұл жағдайда қалаға құйылған инвестиция, сонымен қатар инфрақұрылымды дамыту маңызды.
Биыл негізгі капиталға инвестиция көлемінің өсімі бойынша Шымкент алдыңғы қатардағы 3 өңірдің қатарында. Мәселен, 2022 жылдың қаңтар–қыркүйек айларының қорытындысы бойынша, мұндағы инвестиция көлемі 327,9 млрд теңгені құрады, бұл 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 25,8% артық (ФКИ — 120%). Инвестиция негізінен құрылыс жұмыстарына және ғимараттар мен құрылыстарды күрделі жөндеуге бағытталған — сегменттің үлесі 81,3%-ды құрады. Барлық инвестициялардың 18,3%-ын машиналар, жабдықтар, құрал-саймандар және тауарлық-материалдық құндылықтар құрады.
Жалпы, құрылыс саласы өңірдегі ең қарқынды өсіп келе жатқан сала. 2022 жылдың қаңтар–қыркүйек айларында сектордағы жұмыстардың ең көп көлемі тұрғын үйлер құрылысына (49,2 млрд теңге немесе 37,4%) тиесілі. Шымкентте тұрғындарға арналған үйлер де, инфрақұрылым нысандары да қарқынды түрде салынуда.
Сонымен, шаһарда еліміздегі ең үлкен ипподром салынып жатыр. Жоба 1500 орындық шатыры бар трибунаны қарастырады. Халықаралық стандарттарға сай салынған ипподром Шымкенттегі жаңа инвестициялар мен бизнесті дамытудың тартымды орнына айналуы тиіс. Бұл ретте нысан құрылысы басталғалы бері жұмыс көлемі де біршама ұлғайған. Игерілетін аумақ 1,5 есеге — 24 гектардан 39 гектарға дейін кеңейтілді. Жобаны BI Group құрылыс компаниясы жүзеге асыруда. Ипподром құрылысы құрылыс салушыға 6 млрд теңгеден астам қаржы жұмсаған.
Бүгінде өсіп, дамып келе жатқан қалаға жаңа инфрақұрылымдық нысандар қажет. Шымкент халқының саны өсуде, қыркүйектің аяғында ол 1,2 млн адамды құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда бірден 7,2% көп.
Инфрақұрылым мен тұрғын үйге деген физикалық қажеттіліктен басқа, қаланы абаттандыру халықты жұмыспен қамтамасыз етеді, кәсіпкерлікті дамытудың драйвері. Қазір Шымкентте құрылыста 25,4 мың адам жұмыспен қамтылса, бұл сала халықты жұмыспен қамтамасыз ететін 5 саланың қатарында.
Сонымен қатар, тіркелген кәсіпорындар саны бойынша құрылыс саудадан кейінгі екінші сала. Мәселен, биылғы жылдың қыркүйек айының соңына қарай қаладағы кәсіпорындар саны қазірдің өзінде 4,1 мыңға жетіп, жылдық өсім 4,5%-ды құрады.
Танымал мақалалар
Барлығын көруҚазақстанның қаржы секторы ESG тәжірибелерін кеңінен қолдануда. Зерттеу
Соңғы жылдары Қазақстанда компаниялардың қызметіне ESG (экологиялық, әлеуметтік және басқару аспектілері) қағидаттары белсенді түрде енгізілуде. Бұл тұрақты дамудың өсіп келе Читать далее...
7 ноября 2024
10497
Әлемде жыл сайын 60 миллионнан астам жеңіл автокөлік шығарылады, ал көліктердің жалпы өндірісі 85 миллионнан асады
Көлік шығаратын зауыттар әр елдерде 4 миллионнан астам адамды жұмыспен қамтамасыз етіп, ІЖӨ-нің 10%-ын құрайды Толық 2022 жылдың қорытындысы бойынша, Читать далее...
17 января 2024
6820
Теміржолмен жолаушылар тасымалы да, жүк тасымалы да бір жылда 2% өсті
Бір жылдан аз уақытта сектордағы компаниялардың табысы 1,5 триллион теңге 2023 жылдың қаңтар–қарашасында теміржолмен 18,2 млн жолаушы тасымалданды, бұл былтырғыдан Читать далее...
25 декабря 2023
6732
Әлемдік туризм пандемиядан кейін қалпына келеді. Қазақстан шетелдік туристерді қалай көбірек тарта алады?
Дүниежүзілік туристік ұйым әлемдік туризм биыл пандемияға дейінгі деңгейге қайта оралады деп болжайды. Экономиканың басқа секторларына қарағанда локдаун мен геосаяси Читать далее...
15 марта 2024
6531
Қай азық-түлік қатты қымбаттады?
2023 жылғы желтоқсанның соңында ҚР-да азық-түлік бір айда 0,9%, бір жылда 8,5% қымбаттады. Өңірлер бойынша ай сайынғы динамикада азық-түлік ең Читать далее...
23 января 2024
6454
Балық шаруашылығы стартабы: ҚР-дағы мемлекеттік қолдаудың арқасында бизнестің балық өсіруге деген қызығушылығы күрт артты
Қазақстандағы аквашаруашылық қоры бірнеше жылда 3,4 есе өсті Қазақстанда балық шаруашылығында өндірістік көрсеткіштердің белсенді өсуі байқалады. ҚР СЖРА Ұлттық статистика Читать далее...
11 января 2024
6453
Кондитерлік өнімдер 12%, тоқаш және басқа да нан өнімдері 14% қымбаттады
Кей өңірлерде баға айтарлықтай өсті Қазақстандықтар үшін тәттілер өте маңызды. ҚР халқы мереке күндері сауда жасағанда немен бетпе-бет келді? 2023 Читать далее...
12 января 2024
6389
Қазақстанда бір жылда такси қызметі 9% қымбаттады
ТМД елдері арасында ҚР-да такси ең қымбат 2023 жылдың қаңтар–желтоқсанында Қазақстанда такси қызметін ұсынатын компаниялардың табысы бір жылда 17% өсіп, Читать далее...
19 января 2024
6380
Қазақстан ұнды қай елдерге көбірек экспорттайды?
Елде ұн өндірісі 1% артты 2023 жылғы қаңтар–қазанда ҚР-да дәнді дақылдардан және олардың майда тартылған қоспаларынан 2,7 млн тонна ұн Читать далее...
29 декабря 2023
6377
ҚР-дағы электр энергиясы өндірісінің 6%-ға жуығы жаңартылатын энергия көздеріне тиесілі. Бұл әлі өте аз, бірақ бұрынғыдан жақсырақ
Былтыр жыл соңында ҚР-да электр энергиясын өндіру саласындағы негізгі капиталға салынған инвестиция 451,4 млрд теңгеге жетті, бұл бір жыл бұрынғыдан Читать далее...
29 января 2024
6368
Бидай мен меслин экспорты тоннамен 21% өсті, бірақ ақшалай 3%-дан аз көбейді
2023 жылдың қаңтар–қарашасында Қазақстан 1,7 млрд АҚШ долларына 6,7 млн тонна бидай мен меслин экспорттады. Өсім физикалық түрде 20,6%, ақшалай Читать далее...
26 января 2024
6340
ҚР-да темекі сатылымы бір жылда 69% көбейді
2023 жылғы қаңтар–желтоқсанда темекі өнімдері өндірісі 2022 жылғы сәйкес кезеңдегі 287,9 млрд теңгемен салыстырғанда құндық мәнде 283 млрд теңгені құрады. Читать далее...
30 января 2024
6316
Қазы бір жылда 5%, жая 3% қымбаттады. Жылқы еті өндірісі азайды
Биыл ақпанның соңында жылқы еті бір жылда 4,3% қымбаттады. Атап айтқанда, қазы 4,8%, жая 2,5% қымбаттаған. Жылқы еті ең көп Читать далее...
12 марта 2024
6273
ҚР-да көп тұтынылатын алкоголь түрлерінің өндірісі биыл азайды
Биыл қаңтарда алкогольдің ең танымал түрлерінің өндірісі төмендеді. Мәселен, коньяк өндірісі былтырғы қаңтармен салыстырғанда 47,1%, 749,9 мың литрге дейін, сыра Читать далее...
18 марта 2024
6261
Қарауға болады, бірақ ұстауға болмайды: неге Қазақстанда шетелдік аңшылық туризмі көрсеткіші төмендеп жатыр?
Соңғы бірнеше жылда Қазақстандағы аңшылық өнеркәсібінде алғаш рет өндірістік көрсеткіштердің өсуі байқалды. 2022 жылы саладағы өнімдер мен қызметтердің нақты көлем Читать далее...
18 января 2024
6255