Осы және басқа да факторлар сала бойынша болжамдарды оң бағытта қайта қарауға әсер етті

Халықаралық энергетикалық агенттік (ХЭА) «таза» энергетиканы дамыту бойынша өз болжамдарын жаңартты. ХЭА 2021 жылдың желтоқсанында жасалған алдыңғы баяндамадағы болжаммен салыстырғанда, әлемде ЖЭК нысандарының қуаттылығының өсу болжамын 30%-ға арттырды.

Болжам бойынша, 2022–2027 жылдары әлемде жаңартылатын энергия көздерінің (ЖЭК) қуаты 75% немесе 2400 ГВт-қа артады. Агенттіктің болжамынша, жаһандық электр энергиясын өндірудегі ЖЭК нысандарының үлесі 2021 жылғы 25%-дан 2027 жылы 38%-ға дейін өседі. Алдағы 5 жылда әлемде ЖЭК нысандарының қуаттылығы алдыңғы 20 жылдағыдай қосылады, деп хабарлайды агенттік.

ЖЭК нысандары ықпалының өсуі негізгі нарықтардағы, соның ішінде қазіргі энергетикалық дағдарысқа жауап ретінде өршіл кеңейту саясатымен байланысты. Соңғы 5 жылдағы 85% үдеу өсуі екі фактордың нәтижесі. Біріншіден, жаһандық энергетикалық дағдарыс нәтижесінде пайда болған қазба отындары мен электр энергиясының жоғары бағасы жаңартылатын энергия технологияларын экономикалық тұрғыдан әлдеқайда тартымды етті. Екіншіден, Ресейдің Украинаға басып кіруі қазбалы отын импорттаушыларын, әсіресе Еуропадағы, энергетикалық қауіпсіздік тұрғысынан таза энергетикалық артықшылықтарын жоғары бағалауға ықпал етті.

Bp.com мәліметінше, әлемде ЖЭК нысандары арқылы электр энергиясы өндірісі 2021 жылы 3,7 трлн кВт⋅сағ-қа жетті, бұл бір жыл бұрынғыдан 16,2% артық. Салыстыру үшін: 2020 жылы 3,1 трлн кВт⋅сағ электр энергиясы өндіріліп, көрсеткіш 12,4% өскен.

Жалпы, ЖЭК нысандары арқылы электр энергиясын өндіру жылдан жылға артып келеді. 2021 жылдың көрсеткіштері 2016 жылмен салыстырғанда 50,6%, 2011 жылдағыдан — 4 есе, 2001 жылдағыдан — 15,8 есе, 1991 жылдағыдан — 28,8 есе, 1981 жылдағыдан — 68,4 есе, 1971 жылдағыдан — 131,1 есе өсті.

ЖЭК нысандары арқылы электр энергиясын көп өндіретін аймақ Азия-Тынық мұхиты аймағы: 1,7 трлн кВт⋅сағ, бұл бір жыл бұрынғыдан бірден 27,7% артық. Бұл әлемдегі ЖЭК нысандары арқылы өндірілген энергияның 46,2%-ы. Одан кейін Еуропа (946,5 млрд кВт⋅сағ) және Солтүстік Америка (714,1 млрд кВт⋅сағ). Жалпы, осы үш негізгі макроаймақ ЖЭК нысандары арқылы өндірілетін барлық электр энергиясының 91,6%-ын қамтамасыз етті.

Ең аз электр энергиясы ТМД елдеріндегі ЖЭК нысандарында өндірілді: небәрі 9,6 млрд кВт⋅сағ, алайда бұл өткен жылғы көрсеткіштерден бірден 41,2% көп.

Оңтүстік және Орталық Америкада ЖЭК нысандары арқылы электр энергиясы өндірісі бір жылда 15,2% көбейіп, 229,3 млрд кВт⋅сағ-қа, Африкада — 7,8% өсіп, 49 млрд кВт⋅сағ-қа, Таяу Шығыста — 18,3% өсіп, 18,5 млрд кВт⋅сағ-қа жетті.

Жел электр станцияларынан электр энергиясын өндіру 1,9 трлн кВт⋅сағ құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 16,6% көп. Жел электр станцияларынан өндірілген энергия ЖЭК нысандарынан өндірілген электр энергиясының 50,9%-ын құрады. «Таза» энергияның көшбасшысы Азия-Тынық мұхиты аймағы жел электр станциялары ЖЭК нысандары арқылы өндірілген әлемдік жалпы электр энергиясының 21,3%-ын өндірді.

Күн энергиясын өндіру 1 трлн кВт⋅сағ құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 22% жоғары. Азия-Тынық мұхиты аймағының күн электр станциялары әлемдегі ЖЭК нысандары өндіретін жалпы электр энергиясының 15,9%-ын қамтамасыз етті.