Қарауға болады, бірақ ұстауға болмайды: неге Қазақстанда шетелдік аңшылық туризмі көрсеткіші төмендеп жатыр?
18 января 2024
6252
Соңғы бірнеше жылда Қазақстандағы аңшылық өнеркәсібінде алғаш рет өндірістік көрсеткіштердің өсуі байқалды. 2022 жылы саладағы өнімдер мен қызметтердің нақты көлем индексі 128,2% өсті. Ақшалай есептегенде саладағы қызмет көрсету көлемі 1,2 млрд теңгеден 1,5 млрд теңгеге дейін өсті.
Қаржылық көрсеткіштер негізінен аңшылық пен аң шаруашылығы жақсы дамыған бірнеше аймақтардың есебінен өсті. ҚР СЖРА Ұлттық статистикалық бюросының деректеріне сүйенсек, 2022 жылы секторда ең көп қызмет Ақмола облысында көрсетілген: 272 млн теңгеге (өсім 37,4%). Үздік үштікке Алматы және Түркістан облыстары да кірді, оларда тиісінше 227 млн және 219 млн теңгеге қызмет көрсетілген.
Ескерту: аңшылық саласындағы қызметтердің жалпы көлеміне аңшылардың саяхатқа немесе жануарлар дүниесін пайдаланғаны үшін төлейтін төлемдері ғана емес, сонымен қатар аңшылық шаруашылықтардың жабайы жануарларды өсіру (аң өсіру) бойынша қызметтері де кіреді.
Бұл ретте аңшылық қызметтен түскен табыс бір жылда 3,5 есе азайған. Егер 2021 жылы олардың сомасы 1,2 млрд теңге болса, 2022 жылы ол 343,7 млн теңгеге дейін төмендеген. Бұл шетелдік аңшылардан түсетін кірістің күрт 11 есе төмендеуіне байланысты болды. 2022 жылы осы санаттағы пайдаланушылардан түскен табыс бір жыл бұрынғы 699,9 млн теңгемен салыстырғанда 63,7 млн теңгені ғана құрады.
Сонымен қатар, сарапшылар шетелдік аңшылық туризмді қанағаттандырылмаған сұраныс бар өте перспективалы бағыт деп атайды. «Табиғат» республикалық аңшылар қауымдастығының вице-президенті Айтуар Туғанбеков БАҚ өкілдеріне берген сұхбатында Орталық Азия мен Парсы шығанағы елдерінен Қазақстан даласында құстарымен аң аулағысы келетін аңшылардың ерекше санаты бар екенін айтты. Олар өздерімен бірге ала келген сұңқарды немесе бүркітті ұшырып, аң аулау мүмкіндігі үшін жақсы ақша төлеуге дайын. Дегенмен, қолданыстағы заңнама құсбегілік өнерін тек Қазақстанда бар құстармен ғана айналысуға мүмкіндік береді. Жыртқыш құсты иесінің ұзақ уақыт қолға үйрететінін ескерсек, бұл шетелдік аңшылар үшін үлкен мәселе.
ҚР Экология және табиғи ресурстар министрлігі (ЭТРМ) Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің мамандары елімізде шетелдік аңшылық туризмді дамытуға түрлі кедергілер бар екенін мойындайды. Шетелдік ауқатты адамдар өздерімен бірге құстарын ала алмайды, сонымен қатар оларға аңшылық арбалет, садақ және басқа да қару-жарақтарды әкелуге тыйым салынады. Сонымен қатар, заңдар аңшылықты пайдаланушыларға тіпті уақытша ведомстволық қаруды шетелдіктерге беруге тыйым салады. Сақтық террористік қауіптермен байланысты.
Шетелдік аңшыларға Қазақстанда тыйым салынған нәрселердің ұзақ тізімі «мүмкін, бірақ шарттары бар» санатындағы тармақтармен толықтырылуы керек. Шетелдіктер аңшы иттерін Қазақстанға әкеле алады, дегенмен олар бұған дейін ветеринарлық рұқсат алу үшін көп уақыт жұмсауы керек. Сіз ҚР-дағы аң аулаудан өзіңізбен бірге кубоктарды ала аласыз, бірақ бұл жағдайда сізге құжаттар мен рұқсаттарды алып жүгіріп қана қоймай, сондай-ақ мұндай багаж үшін лайықты соманы төлеуге тура келеді. Ақмола облысындағы аңшылық туризмімен айналысатын RIVC Ltd.-Sandyktau серіктестігінің сайтында ірі жануарлардың олжаларын алып кету үшін аңшы 65 мыңнан 2 млн теңгеге дейін төлеуі керек делінген. Мысалы, бұлан олжасы аңшыға 800 мыңнан 1 млн теңгеге дейін (жануардың жасына байланысты) тұрады. Марал қымбатырақ — жеті жастан асқан еркегі 2 млн теңгеге дейін. Өзіңізбен бірге елік алу үшін 350 мың теңге, екі жастан асқан қабанды алып кету үшін 500 мың теңге төлеу керек.
Танымал мақалалар
Барлығын көруҚазақстанның қаржы секторы ESG тәжірибелерін кеңінен қолдануда. Зерттеу
Соңғы жылдары Қазақстанда компаниялардың қызметіне ESG (экологиялық, әлеуметтік және басқару аспектілері) қағидаттары белсенді түрде енгізілуде. Бұл тұрақты дамудың өсіп келе Читать далее...
7 ноября 2024
10497
Әлемде жыл сайын 60 миллионнан астам жеңіл автокөлік шығарылады, ал көліктердің жалпы өндірісі 85 миллионнан асады
Көлік шығаратын зауыттар әр елдерде 4 миллионнан астам адамды жұмыспен қамтамасыз етіп, ІЖӨ-нің 10%-ын құрайды Толық 2022 жылдың қорытындысы бойынша, Читать далее...
17 января 2024
6810
Теміржолмен жолаушылар тасымалы да, жүк тасымалы да бір жылда 2% өсті
Бір жылдан аз уақытта сектордағы компаниялардың табысы 1,5 триллион теңге 2023 жылдың қаңтар–қарашасында теміржолмен 18,2 млн жолаушы тасымалданды, бұл былтырғыдан Читать далее...
25 декабря 2023
6731
Әлемдік туризм пандемиядан кейін қалпына келеді. Қазақстан шетелдік туристерді қалай көбірек тарта алады?
Дүниежүзілік туристік ұйым әлемдік туризм биыл пандемияға дейінгі деңгейге қайта оралады деп болжайды. Экономиканың басқа секторларына қарағанда локдаун мен геосаяси Читать далее...
15 марта 2024
6520
Қай азық-түлік қатты қымбаттады?
2023 жылғы желтоқсанның соңында ҚР-да азық-түлік бір айда 0,9%, бір жылда 8,5% қымбаттады. Өңірлер бойынша ай сайынғы динамикада азық-түлік ең Читать далее...
23 января 2024
6453
Балық шаруашылығы стартабы: ҚР-дағы мемлекеттік қолдаудың арқасында бизнестің балық өсіруге деген қызығушылығы күрт артты
Қазақстандағы аквашаруашылық қоры бірнеше жылда 3,4 есе өсті Қазақстанда балық шаруашылығында өндірістік көрсеткіштердің белсенді өсуі байқалады. ҚР СЖРА Ұлттық статистика Читать далее...
11 января 2024
6449
Кондитерлік өнімдер 12%, тоқаш және басқа да нан өнімдері 14% қымбаттады
Кей өңірлерде баға айтарлықтай өсті Қазақстандықтар үшін тәттілер өте маңызды. ҚР халқы мереке күндері сауда жасағанда немен бетпе-бет келді? 2023 Читать далее...
12 января 2024
6387
Қазақстанда бір жылда такси қызметі 9% қымбаттады
ТМД елдері арасында ҚР-да такси ең қымбат 2023 жылдың қаңтар–желтоқсанында Қазақстанда такси қызметін ұсынатын компаниялардың табысы бір жылда 17% өсіп, Читать далее...
19 января 2024
6380
Қазақстан ұнды қай елдерге көбірек экспорттайды?
Елде ұн өндірісі 1% артты 2023 жылғы қаңтар–қазанда ҚР-да дәнді дақылдардан және олардың майда тартылған қоспаларынан 2,7 млн тонна ұн Читать далее...
29 декабря 2023
6375
ҚР-дағы электр энергиясы өндірісінің 6%-ға жуығы жаңартылатын энергия көздеріне тиесілі. Бұл әлі өте аз, бірақ бұрынғыдан жақсырақ
Былтыр жыл соңында ҚР-да электр энергиясын өндіру саласындағы негізгі капиталға салынған инвестиция 451,4 млрд теңгеге жетті, бұл бір жыл бұрынғыдан Читать далее...
29 января 2024
6363
Бидай мен меслин экспорты тоннамен 21% өсті, бірақ ақшалай 3%-дан аз көбейді
2023 жылдың қаңтар–қарашасында Қазақстан 1,7 млрд АҚШ долларына 6,7 млн тонна бидай мен меслин экспорттады. Өсім физикалық түрде 20,6%, ақшалай Читать далее...
26 января 2024
6337
ҚР-да темекі сатылымы бір жылда 69% көбейді
2023 жылғы қаңтар–желтоқсанда темекі өнімдері өндірісі 2022 жылғы сәйкес кезеңдегі 287,9 млрд теңгемен салыстырғанда құндық мәнде 283 млрд теңгені құрады. Читать далее...
30 января 2024
6315
Қазы бір жылда 5%, жая 3% қымбаттады. Жылқы еті өндірісі азайды
Биыл ақпанның соңында жылқы еті бір жылда 4,3% қымбаттады. Атап айтқанда, қазы 4,8%, жая 2,5% қымбаттаған. Жылқы еті ең көп Читать далее...
12 марта 2024
6272
ҚР-да көп тұтынылатын алкоголь түрлерінің өндірісі биыл азайды
Биыл қаңтарда алкогольдің ең танымал түрлерінің өндірісі төмендеді. Мәселен, коньяк өндірісі былтырғы қаңтармен салыстырғанда 47,1%, 749,9 мың литрге дейін, сыра Читать далее...
18 марта 2024
6261
Қарауға болады, бірақ ұстауға болмайды: неге Қазақстанда шетелдік аңшылық туризмі көрсеткіші төмендеп жатыр?
Соңғы бірнеше жылда Қазақстандағы аңшылық өнеркәсібінде алғаш рет өндірістік көрсеткіштердің өсуі байқалды. 2022 жылы саладағы өнімдер мен қызметтердің нақты көлем Читать далее...
18 января 2024
6252